Slapen met wat? Misofonie is een onbekend fenomeen en onbekend maakt vaak onbemind. Mensen met misofonie krijgen daarom lang niet altijd begrip en de medewerking die ze nodig hebben. Ondanks mijn achtergrond als psycholoog had ik zelf nog nooit van misofonie gehoord. Tot ik recentelijk kort na elkaar twee mensen onmoette die open en eerlijk hun verhaal over hun misofonie deelden. En natuurlijk vroegen of ik nog slaaptips had!
Wat is Misofonie?
Misofonie betekent letterlijk ‘haat tegen geluid’. Het is een overgevoeligheid voor één of meerdere geluiden, vaak door mensen geproduceerd, zoals smakgeluiden, slikken, kuchen of ademhalen. De overgevoeligheid uit zich in gevoelens van irritatie, boosheid of zelfs walging. De bijkomende emoties zijn vaak heftig en worden het liefst vermeden, wat een normaal dagelijks functioneren in de weg kan staan. Over de oorzaak van misofonie is nog weinig bekend. Er zijn vermoedens voor een genetische aanleg. Misofonie ontstaat vaak tussen het 8e en 12e levensjaar. De misofonie gaat soms hand in hand met hooggevoeligheid, zoals goed emoties van anderen kunnen aanvoelen, ook gevoelig zijn voor visuele prikkels en perfectionisme (streng voor zichzelf zijn).
‘En als je dan vraagt of iemand niet meer wil klikken met zijn pen, gaan sommigen het juist extra hard doen!’ vertelde één van mijn coachees. ‘Uit de situatie gaan is wat het beste helpt, maar niet altijd mogelijk is. En er zijn ook genoeg mensen die er wel goed rekening mee houden hoor!’. Het lijkt alsof er een filter in het brein ontbreekt voor het geluid waardoor het extra hard binnenkomt. ‘Het is net alsof er een megafoon op het geluid komt te staan’. Oordoppen, een slaap headset of ‘white noise’ oftewel witte ruis gebruiken om beter te slapen helpt dan vaak ook niet. Misofonen gaan dan juist extra focussen op het geluid. ‘De drang om het geluid te horen wordt juist groter. Ik vraag me dan steeds af, hoor ik het nog wel?’
Even terug, witte ruis?
Even een uitstapje naar witte ruis, vast ook niet bekend bij alle lezers. Witte ruis is een monotoon en continu (anti-)geluid, een achtergrondgeluid wat je hersenen kan afleiden. Je hoeft er geen moeite voor te doen om het geluid te registeren en het kan kalmerend werken, zoals het geluid van de zee, motregen, een haardvuurtje etc. Witte ruis wordt in toenemende mate gebruikt in de babykamer, maar ook sommige volwassenen zweren erbij. Wist je dat er naast witte ruis ook blauwe, roze, bruine en paarse ruis bestaat? De naam hangt af van de frequentie en amplitude van de geluidsgolven. Keertje testen tijdens je powernap? De gratis app White Noise Lite is een aanrader.
Terug naar de slaaptips bij misofonie. Als je wilt gaan slapen is een blaffende hond of snurkende partner voor veel mensen irritant, maar voor mensen met misofonie kan het geluid van de ademhaling van de partner alleen al heel storend zijn. De irritatie zorgt voor meer arousal waardoor het stresshormoon cortisol aangemaakt wordt en het in slaap vallen lastiger wordt.
Wat helpt dan wel?
Negen slaaptips voor een goede nachtrust met misofonie.
- Acceptatie. Ook voor mijn coachee was dit de nummer 1 tip, waar zij zelf al hele grote stappen in had gezet. ‘Bij verzet tegen het geluid wordt de irritatie alleen maar erger. Ik maak er nu minder een punt van’. Probeer de misofonie te accepteren. Hoe vervelend ook. Het hoort bij jou. Minder verzet betekent minder stresshormonen en dus meer ontspanning, wat helpt om beter in slaap te vallen en door te slapen.
- Stop met drinken twee uur voor het slapen. Zo heb je minder kans ’s nachts wakker te worden om naar het toilet te gaan en dan weer moeilijk in slaap vallen door een specifiek geluid.
- Heb je een partner? Ga op hetzelfde tijdstip naar bed. Het zou mooi zijn als jij eerder in slaap valt dan jouw partner.
- Verleg de aandacht naar een fysieke sensatie, doe bijvoorbeeld een ontspanningsoefening, zoals een bodyscan (die van Esther Coumans, YouTube, heeft mij door een periode slecht slapen geholpen), progressieve relaxatie of een ademhalingsoefening. Wellicht heb je een steunende partner die even op jouw rug kan kriebelen en zo jou helpt de focus te verleggen richting ontspanning.
- Mocht je de slaap echt niet vatten door een bepaald geluid in de slaapkamer? ‘Choose your battles’ en ga in een andere kamer liggen indien mogelijk.
- Praat erover. Vertel je omgeving waar zij rekening mee kunnen te houden. Een psycholoog of ervaringsdeskundige die jou begrijpt en gerichte vragen stelt om te onderzoeken hoe het bij jou is ontstaan, verlopen en met jou meedenkt wat jij nodig hebt kan verlichtend zijn.
- Neem jouw leefstijl, slaaphygiene, slaapkamer en slaapgewoonten eens onder de loep. Kan je nog puntjes op de i zetten? 63% van de mensen is niet tevreden over de slaapkwaliteit, maar onderneemt geen actie, blijkt uit onderzoek van de Hersenstichting. Soms is het ook een kwestie van doen!
- Is de misofonie ontstaan na een traumatische gebeurtenis? EMDR therapie lijkt veelbelovend. https://www.tijdschriftgedragstherapie.nl/inhoud/tijdschrift_artikel/TG-2017-3-2/EMDR-bij-misofonie
- Het AMC in Amsterdam is het enige instituut ter wereld dat én onderzoek doet én veel ervaring heeft met het behandelen van misofonen. Voor behandeling zie https://www.amc.nl/web/specialismen/psychiatrie/psychiatrie/behandeling-misofonie.htm
Heb jij misofonie? Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen met de slaap. Deel gerust jouw tips in de reacties. Wil je zelf werken aan problemen rondom slaap en misofonie? Je kunt altijd even contact met mij opnemen voor concrete hulp.
Heb jij geen misofonie, maar een andere aandoening wat jouw slaap beinvloedt en waar weinig bekendheid aan wordt gegeven? Deel het in de reacties en ik probeer er aandacht aan te geven in een van mijn volgende blogs!
Recent Comments