Zomertijd 2024. Dit jaar verzetten wij in de nacht van zaterdag 30 op zondag 31 maart de klok richting de zomertijd. Om 2 uur ’s nachts wordt de klok verzet naar 3 uur, wat betekent dat er een uur van onze slaaptijd wordt afgehaald. Hoe voorkom je slaapproblemen en vermoeidheid overdag door het verzetten van de klok?
Ontstaan wintertijd en zomertijd
De wintertijd is onze ‘officiële’ standaardtijd. Pas in de 20e eeuw is de winter-én zomertijd ontstaan. De zomertijd werd voor het eerst ingevoerd tijdens de Eerste Wereldoorlog om zo kolen te besparen. In 1946 werd de zomertijd afgeschaft om opnieuw ingevoerd te worden in 1977 vanwege een wereldwijde oliecrisis. Tijdens de zomertijd wordt het minder snel donker in de avond en is verlichting in de avond minder nodig, wat energie bespaard.
Afschaffen zomertijd?
De Europese Commissie heeft in 2018 een voorstel gedaan om de zomertijd af te schaffen. Mijns inziens beter! De wintertijd is onze echte tijd en past het best bij ons natuurlijk ritme, wat onze slaap ten goede komt. De zon komt vroeg op en vooral daglicht in de ochtend helpt ons slaap-waakritme. De EU lidstaten wilden in eerste instantie meer onderzoek doen naar de effecten van het afschaffen van de zomertijd, maar het voorstel van de Europese Commissie om de zomer- of wintertijd af te schaffen is helaas recentelijk de ijskast in gegaan. We blijven dus voorlopig twee keer per jaar de wijzers van onze digitale klok verzettten.
Verzetten van de klok; en nu?
Twee keer per jaar geven wij onszelf door het verzetten van de klok een soort mini-jetlag. Het slaapritme wordt verstoord. Sommige mensen slapen alleen al door het idee van een uur minder slapen niet goed. Het verschuiven van de klok kan vermoeidheid overdag opleveren en minder energie wat je wellicht herkent bij het reizen naar een andere tijdzone.
Wist je dat als wij het gehele jaar door de zomertijd in plaats van de wintertijd zouden aanhouden, het in de winter pas om 10 uur ’s ochtends licht zou worden?!
Uit onderzoek van het CBS blijkt dat 22 procent van de Nederlanders slaapproblemen heeft (Gezondheidsenquête CBS, 2022). Daarnaast is 63% niet tevreden over de eigen slaapkwaliteit, maar onderneemt geen actie (Hersenstichting & Trimbos-instituut, 2019).
Wil jij wel in actie komen en snel weer in je normale ritme komen na het verzetten van de klok?
VIJF SLAAP JE FIT! ZOMERTIJD TIPS
- Optimaliseer je bedtijden
Je kan om een mini-jetlag te voorkomen je slaaptijden voor het ingaan van de zomertijd vervroegen. Bijvoorbeeld met een kwartier wat je dan een paar dagen aanhoudt tot je een uur eerder naar bed gaat en een uur eerder opstaat en aan de zomertijd gewend bent. Persoonlijk vind ik dat nogal een gedoe en neem ik een uurtje minder slaap voor lief. Wel belangrijk is dan om je vaste bedtijden aan te houden en ook zondag op je normale tijd op te staan. Uitslapen om bij te slapen gooit je ritme in de war.
Bovenstaande geldt ook voor kinderen. Probeer ook hun bedtijden zoveel mogelijk gelijk te houden.
- Doe een powernap
Gun jezelf een powernap van 20 minuten op zondagmiddag om eventueel wat slaaptekort in te halen.
3. Licht in de ochtend
Pak komende week gelijk na het wakker worden zoveel mogelijk (zon)licht. Licht maakt je ‘wekhormonen’ aan en activeert je lichaam. Gordijnen open, met je neus uit het raam of het beste, even een stap buiten de deur voor het zien van daglicht. Het liefst zo snel mogelijk na het wakker worden en zoveel mogelijk de gehele ochtend. Zo help je jouw biologische klok weer in de pas te lopen met het nieuwe ritme
4. Donker in de avond
Let erop dat het nu in de avond langer licht blijft en je daarom zelf, minimaal 2 uur voor het slapen, de gordijnen dicht doet en het kunstmatig donkerder maakt in huis. Verduisterende gordijnen in de slaapkamer kunnen uitkomst bieden.
5. Wijzig gelijk alle klokken en pas je mindset aan
Ken je die mensen die na het verzetten van de klok nog constant zeggen; ‘maar eigenlijk is het nu 10 uur in plaats van 11 uur.’? Dat helpt dus niet om jezelf gelijk weer in het goede ritme te zetten. Je geest en wat je denkt heeft een ijzersterk effect op jouw lichaam en hoe je jezelf voelt. Neem dus voor om jezelf gelijk aan te passen, zet zondag gelijk alle klokken op de nieuwe tijd en denk niet teveel meer aan de oude tijd.
Ken je deze al? Een handig ezelsbruggetje om te onthouden of de klok vooruit of achteruit gaat. ‘In het Voorjaar gaat de klok Vooruit.’
Merk jij wat aan jouw slaap en/of energieniveau bij het verzetten van de klok? Heb jij nog andere slaaptips voor de zomertijd? Ik verneem het graag van je in de reacties.
Wil je zelf werken aan problemen rondom slaap? Je kunt altijd even contact met mij opnemen voor concrete hulp. https://onlineslaapcoaching.nl/contact/. Ook verzorg ik regelmatig webinars en online Slaap je Fit! trainingen.
Recent Comments